Беларусь у асобах: Ждановіч Ірына Фларыянаўна

27 сентября 2024

Интересное

Ірына Фларыянаўна Ждановіч (нарадзілася 27 верасня 1906 г. у Мінску) – прыма Купалаўскага тэатра сярэдзіны XX ст., народная артыстка Беларусі, дачка стваральніка і першага мастацкага кіраўніка БДТ-1 Ф. П. Ждановіча, сябар і жонка выдатнага драматычнага артыста гэтага тэатра Б. Платонава. Ірына Ждановіч на працягу многіх гадоў прыносіла аматарам беларускага тэатральнага мастацтва радасць сваёй выразнай і тэмпераментнай ігрой.

На сцэну Ірыну Фларыянаўну прывёў бацька. У 11 гадоў ён даручыў ёй ролю хлопчыка ў сваёй пастаноўцы «Раскіданага гнязда» Я. Купалы, а з 14 гадоў яна была ўжо ў штаце Беларускага дзяржаўнага тэатра. У першыя гады сваёй працы ў тэатры І. Ждановіч сыграла шмат роляў хлопчыкаў і дзяўчынак.

Права быць драматычнай актрысай прынесла Ірыне Ждановіч роля Марылькі з «Бацькаўшчыны» К. Чорнага. Гэта роля стала не толькі этапнай у яе творчасці, але і вылучыла І. Ждановіч у шэраг вядучых акцёраў тэатра. Значнай вехай у творчай біяграфіі актрысы стала роля Ані з п’есы А. Маўзона «Канстанцін Заслонаў», за якую ёй была прысуджана Дзяржаўная прэмія СССР (1948). Гэта эпізадычная роля ў выкананні Ірыны Фларыянаўны стала адной з самых яркіх у спектаклі.

Рэпертуар І. Ждановіч быў шырокі і разнастайны. Актрыса выконвала ролі сваіх сучасніц, раскрывала духоўны свет гераінь А. Астроўскага, У. Шэкспіра, Г. Ібсена, Лопэ дэ Вегі. Ужо будучы вядучай актрысай тэатра, яна сыграла шэкспіраўскую Джульету. Асобнае месца ў творчасці актрысы занялі горкаўскія вобразы. У п’есе М. Горкага «Апошнія» яна сыграла адну з лепшых сваіх роляў – Веру Каламійцаву. Гэта роля стала трыумфам актрысы, вывела яе на ўсесаюзную сцэну. Таксама І. Ждановіч бліскуча выканала ролю Соф’і ў псіхалагічнай драме М. Горкага «Зыкавы». З вобразаў, створаных актрысай на купалаўскай сцэне, можна назваць Цётку са «Шчасця паэта» В. Віткі, Нору з аднайменнай п’есы Г. Ібсена, Ганну Карэніну з аднайменнай п’есы паводле рамана Л. Талстога і інш.

Акцёрскія здольнасці актрысы дапамаглі ёй і ў рэжысёрскай працы. Першы спектакль, які яна паставіла на купалаўскай сцэне, – спектакль-казка «Пунсовая кветачка» І. Карнавухавай і Л. Браўсевіча, у якім Ждановіч-рэжысёр вырашала вечную тэму барацьбы дабра са злом. Пад яе кіраўніцтвам пастаўлены «Таня» А. Арбузава і «Праз дваццаць год» М. Святлова. У рэжысёрскай працы І. Ждановіч добра выявіліся яе здольнасці педагога, якія яна з поспехам рэалізавала ў Беларускім тэатральна-мастацкім інстытуце, дзе працавала з 1962 па 1969 г. Да мастацтва Ірына Фларыянаўна Ждановіч адносілася як да святога служэння і пакінула свой непаўторны след на купалаўскай сцэне.

Па матэрыялах Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Больш навін інтэлектуальнай уласнасці – у нашых сацсетках (Facebook, Instagram, Telegram, VK).