Пытанне: Грамадзянін стварыў інтэрнэт-сайт, у якім змяшчаюцца розныя матэрыялы. Ці можа дадзены аб'ект ахоўвацца аўтарскім правам?

Адказ: Згодна з п. 1 арт. 992 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь, п.1 арт. 6 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб аўтарскім праве і сумежных правах» ад 17 мая 2011 г. № 262-З (Закон аб аўтарскім праве) аўтарскае права распаўсюджваецца на творы навукі, літаратуры і мастацтва, якія з'яўляюцца вынікам творчай дзейнасці, незалежна ад прызначэння і годнасці твораў, а таксама спосабу іх выражэння.

У адпаведнасці з п. 2 арт. 6 Закона аб аўтарскім праве аўтарскае права распаўсюджваецца як на апублікаваныя, так і на неабнародаваныя творы, якія існуюць у якой-небудзь аб'ектыўнай форме: пісьмовай (рукапіс і інш.), выявы (малюнак, фотакадр і інш.), электроннай, у тым ліку лічбавай, іншай форме.

Згодна з п. 5 арт. 6 Закона аб аўтарскім праве аб'ектамі аўтарскага права з'яўляюцца, у прыватнасці, музычныя, літаратурныя творы, кампутарныя праграмы, фатаграфічныя творы, творы выяўленчага мастацтва, дызайну, складовыя творы і іншыя творы.

Аўтарскае права не распаўсюджваецца на ўласна ідэі, метады, працэсы, сістэмы, спосабы, канцэпцыі, прынцыпы, адкрыцця, факты, нават калі яны выяўлены, адлюстраваны, растлумачаны або увасоблены ў творы (п. 2 арт. 7 Закона аб аўтарскім праве).

З улікам выкладзенага інтэрнэт-сайт можа ўяўляць сабой па падборы або размяшчэнню матэрыялаў вынік творчай працы. У гэтым выпадку дадзены інтэрнэт-сайт будзе ахоўвацца аўтарскім правам як састаўны твор, а яго стваральніку будуць належаць у дачыненні да яго асабістыя немаёмасныя і маёмасныя правы, устаноўленыя законам, у тым ліку права дазваляць іншым асобам выкарыстоўваць інтэрнэт-сайт.

Акрамя таго, заканадаўствам у галіне аўтарскага права і сумежных правоў ахоўваюцца і іншыя аб'екты, якія могуць размяшчацца і фактычна з'яўляцца часткай інтэрнэт-сайта: кампутарныя праграмы, літаратурныя творы, музычныя творы, творы выяўленчага мастацтва, фатаграфічныя творы, базы дадзеных і іншыя творы, а таксама аб'екты сумежных правоў (напрыклад, выканання і фанаграмы).

Выкарыстанне стваральнікам інтэрнэт-сайта аб'ектаў аўтарскага права іншых аўтараў, а таксама аб'ектаў сумежных правоў, акрамя выпадкаў, устаноўленых гл. 4 Закона аб аўтарскім праве, можа ажыццяўляцца толькі пры ўмове заключэння дагавораў з праваўладальнікамі ў адпаведнасці з патрабаваннямі арт. 43-46 Закона аб аўтарскім праве.

У адпаведнасці з п. 2 арт. 7 Закона аб аўтарскім праве сама ідэя па стварэнні інтэрнэт-сайта аўтарскім правам не ахоўваецца, а таксама не ахоўваюцца, напрыклад, выкарыстаныя метады па яго стварэнні.

11.2023
Падрыхтаваў: А.І. Лучанок (начальнік аддзела абароны правоў упраўлення аўтарскага і сумежных правоў)