Пытанне: Ці існуе механізм анулявання таварнага знака, падобнага з аб'ектам аўтарскага права?

Адказ: У адпаведнасці з пп. 5.1 п. 5 арт. 5 Закона Рэспублікі Беларусь ад 5 лютага 1993 г. № 2181 – ХІІ «Аб таварных знаках і знаках абслугоўвання» (далей – Закон аб таварных знаках) не могуць быць зарэгістраваныя ў якасці таварнага знака абазначэнні, тоесныя або падобныя да ступені змешвання з назвай вядомага ў Рэспубліцы Беларусь твора навукі, літаратуры або мастацтва, персанажам або цытатай з такога твора, творам мастацтва або яго фрагментам, без згоды праваўладальніка, калі права на адпаведны твор паўстала раней даты прыярытэту рэгіструемага таварнага знака.

Пры гэтым неабходна мець на ўвазе, што на стадыі экспертызы не аналізуецца тоеснасць (падабенства да ступені змешвання) заяўленага абазначэння з аб'ектамі аўтарскага права. Гэта абумоўлена ў тым ліку тым, што якой-небудзь базы аб'ектаў аўтарскага права не існуе, для ўзнікнення аўтарскага права не трэба выконваць якія-небудзь фармальнасці. Калі ж абазначэнне, тоеснае (падобнае да ступені змешвання) аб'екту аўтарскага права, атрымала прававую ахову ў якасці таварнага знака, ёсць магчымасць звярнуцца ў Апеляцыйны савет пры патэнтным органе з пярэчаннем аб прызнанні несапраўдным прадастаўлення прававой аховы такому таварнаму знаку. У паказаным выпадку неабходна даказаць, што правы на аб'ект аўтарскага права паўсталі раней даты прыярытэту абазначэння, заяўленага на рэгістрацыю ў якасці таварнага знака. Доказамі ў дадзеным выпадку могуць выступаць фіксацыя імя аўтара на экзэмпляры твора пры яго апублікаванні, дагаворы, якія пацвярджаюць аўтарства, і іншыя.

Акрамя таго, неабходна адзначыць, што заканадаўства прадугледжвае, што зарэгістраваны таварны знак і супрацьпастаўляючы яму аб'ект аўтарскага права павінны быць тоесныя альбо падобныя да ступені змешвання.

Таксама пп. 5.1 п. 5 арт. 5 Закона аб таварных знаках прадугледжвае, што назва тоеснага (падобнага да ступені змешвання) твора навукі, літаратуры або мастацтва, персанаж або цытата з такога твора павінны быць вядомыя ў Рэспубліцы Беларусь. Вядомасць названых аб'ектаў ацэньваецца і вызначаецца калегіяй Апеляцыйнага савета пры патэнтным органе на дату прыярытэту абазначэння, заяўленага на рэгістрацыю ў якасці таварнага знака (п.6 арт. 5 Закона аб таварных знаках). Пры гэтым калі таварны знак тоесны твору мастацтва або яго фрагменту, то вядомасць у адпаведнасці з Законам аб таварных знаках не падлягае доказу.

Такім чынам, можна зрабіць выснову, што прадастаўленне прававой аховы таварнаму знаку можа быць прызнана несапраўдным, калі ўстаноўлена яго тоеснасць або падабенства да ступені змешвання з супрацьпастаўляюць аб'ектам аўтарскага права, аўтарскае права на якое ўзнікла раней даты прыярытэту аспрэчваемага таварнага знака і даказаная вядомасць аб'екта аўтарскага права, калі гэта патрабуецца.

Разам з тым неабходна мець на ўвазе, што паказаная ў гэтым матэрыяле рэдакцыя Закона аб таварных знаках уступіла ў законную сілу 13 лістапада 2023 г. да названай даты меркавалася неабходным усталяваць тоеснасць аспрэчваемага таварнага знака супрацьпастаўленаму аб'екту аўтарскага права, гэта значыць іх супадзенне ва ўсіх элементах (п. 116 Палажэння аб парадку рэгістрацыі таварнага знака і знака абслугоўвання, зацверджанага пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 28 снежня 2009 г. № 1719).

Пры аспрэчванні прадастаўлення прававой аховы ў Рэспубліцы Беларусь таварнаму знаку прымяненню падлягае рэдакцыя Закона аб таварных знаках, якая дзейнічала на дату прыярытэту аспрэчваемага таварнага знака. Адпаведна, пры аспрэчванні таварнага знака, дата прыярытэту якога больш ранняя ў параўнанні з 13 лістапада 2023 г., неабходна ўсталёўваць яго тоеснасць супрацьпастаўленаму аб'екту аўтарскага права нават у выпадках, калі пярэчанне супраць прадастаўлення прававой аховы ў Рэспубліцы Беларусь такому таварнаму знаку пададзена пазней названай даты.

12.2023
Ю.В. Урбановіч (начальнік аддзела дасудовага ўрэгулявання НЦІУ)