Пытанне: Як суадносяцца ўмовы пагадненняў, якія размяшчаюцца на міжнародных стоковых біржах (фотастоках) (пагаднення), з умовамі ліцэнзійнага дагавора ў адпаведнасці з арт. 44 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб аўтарскім праве і сумежных правах»? Якая прырода ўзнагароджання, што выплачваецца фотастокамі аўтарам фатаграфій, ілюстрацый, відэа, створаных уласнай творчай працай, за прадастаўленне дазволу выкарыстоўваць такія аб'екты на сайтах фотастокаў і (або) іншымі магчымымі спосабамі?

Адказ: У адпаведнасці з п. 1 арт. 44 Закона Рэспублікі Беларусь ад 17 мая 2011 г. № 262-З «аб аўтарскім праве і сумежных правах» (Закон аб аўтарскім праве) прадастаўленне аўтарам ці іншым праваўладальнікам права на выкарыстанне твора ажыццяўляецца на падставе ліцэнзійнага дагавора.

Істотнымі ўмовамі ліцэнзійнага дагавора з'яўляюцца прадмет дагавора, уключаючы аб'ём прадстаўляемых правоў (выключная і невыключная ліцэнзія), спосабы выкарыстання аб'екта аўтарскага права або сумежных правоў.

У ліцэнзійным дагаворы павінны ўтрымлівацца звесткі, якія дазваляюць ідэнтыфікаваць аб'ект інтэлектуальнай уласнасці, права выкарыстання якога прадастаўляецца ў адпаведнасці з дагаворам.

Ліцэнзійны дагавор павінен, а ліцэнзійны дагавор, заключаны аўтарам, можа змяшчаюць умовы аб тэрмінах іх дзеяння і аб тэрыторыі, на якой дапускаецца выкарыстанне аб'екта аўтарскага права або сумежных правоў.

Калі ў ліцэнзійным дагаворы, заключаным аўтарам, не змяшчаецца ўмова аб тэрміне яго дзеяння, то гэты дагавор лічыцца заключаным на тры гады.

Калі ў ліцэнзійным дагаворы, заключаным аўтарам, не змяшчаецца ўмова аб тэрыторыі, на якой дапускаецца выкарыстанне твора, то дзеянне гэтага дагавора абмяжоўваецца тэрыторыяй Рэспублікі Беларусь (ч. 2 п. 1, п. 5 арт. 44 Закона аб аўтарскім праве).

Умова аб выплатнасці дагавора не з'яўляецца яго істотнай умовай. Тым не менш ліцэнзійны дагавор мяркуецца выплатным, калі іншае не прадугледжана гэтым дагаворам. Узнагароджанне вызначаецца ў ліцэнзійным дагаворы ў працэнтах ад даходу за адпаведны спосаб выкарыстання аб'екта аўтарскага права або сумежных правоў альбо ў выглядзе фіксаванай сумы ці іншым спосабам.

Калі ў заключаным аўтарам ліцэнзійным дагаворы аб прайграванні твора аўтарскае ўзнагароджанне вызначаецца ў выглядзе фіксаванай сумы, то ў ім павінна быць ўстаноўлена максімальная колькасць узнаўляемых экзэмпляраў твора (п. 4 арт. 44 Закона аб аўтарскім праве).

Пагадненні з'яўляюцца змешанымі дагаворамі, паколькі ўтрымліваюць умовы розных дамоўных канструкцый, уключаючы ўмовы, якія змяшчаюцца ў ліцэнзійных дагаворах.

Прадметам Пагадненняў з'яўляюцца паўнамоцтвы па выкарыстанні інфармацыі (файлы, змесціва, працы), загружанай на адпаведныя сайты, якая ў адпаведнасці з Законам аб аўтарскім праве можа з'яўляцца самастойным аб'ектам аўтарскага права ў выпадку наяўнасці творчага характару і аб'ектыўнай формы выражэння.

Пры гэтым у Пагадненнях указаны формы, у якіх выяўлена інфармацыя (фота-, відэа-, аўдыяфайлы і іншыя), без канкрэтызацыі аб'екта інтэлектуальнай уласнасці.

Такім чынам, нельга казаць, што Пагадненні ўтрымліваюць звесткі, якія дазваляюць ідэнтыфікаваць аб'ект інтэлектуальнай уласнасці, што не адпавядае арт. 44 Закона аб аўтарскім праве.

Пагадненні ўтрымліваюць умовы аб тэрмінах іх дзеяння і спосабах выкарыстання адпаведнага аб'екта інтэлектуальнай уласнасці.

У выпадку, калі бокам па Пагадненнях выступае не аўтар твора, а іншы праваўладальнік, умова аб тэрыторыі павінна быць прадугледжана ў такіх Пагадненнях. Інакш такія Пагадненні не будуць адпавядаць арт. 44 Закона аб аўтарскім праве.

На падставе выкладзенага мяркуем, што Пагадненні не ў поўнай меры адпавядаюць патрабаванням заканадаўства Рэспублікі Беларусь, якія прад'яўляюцца да ліцэнзійных дагавораў.

11.2023
Падрыхтаваў: В. В. Тумашчык